C# Programlama Dilinde Koşullu İfadeler (if-else, switch-case)

C# programlama dilinde, programların akışını kontrol etmek ve farklı durumlara göre farklı işlemler gerçekleştirmek için koşullu ifadeler kullanılır. Bu ifadeler, programın karar verme yeteneğini artırır ve daha karmaşık ve esnek uygulamalar geliştirmeyi mümkün kılar. En sık kullanılan koşullu ifadeler if-else ve switch-case yapısıdır. Bu makalede, bu yapıları detaylı bir şekilde inceleyeceğiz.

if-else İfadeleri

if-else ifadesi, bir koşulun doğru (true) veya yanlış (false) olmasına göre farklı kod bloklarını çalıştırmak için kullanılır. Temel sözdizimi şu şekildedir:

if (koşul)
{
    // Koşul doğru ise çalışacak kod bloğu
}
else
{
    // Koşul yanlış ise çalışacak kod bloğu
}

Burada koşul, bir boolean ifade olmalıdır. Eğer koşul doğru ise, if bloğu içindeki kod çalışır; aksi takdirde, eğer varsa else bloğu içindeki kod çalışır.

if İfadesi

Sadece bir koşulun doğruluğunu kontrol etmek ve eğer doğruysa bir kod bloğunu çalıştırmak istiyorsak, sadece if ifadesini kullanabiliriz. Örneğin:

int sayi = 10;
if (sayi > 0)
{
    Console.WriteLine("Sayı pozitiftir.");
}

Bu örnekte, sayi değişkeninin değeri 0’dan büyükse, ekrana “Sayı pozitiftir.” yazdırılır.

else İfadesi

Bir koşulun yanlış olması durumunda da bir işlem yapmak istiyorsak, else ifadesini kullanırız. Örneğin:

int sayi = -5;
if (sayi > 0)
{
    Console.WriteLine("Sayı pozitiftir.");
}
else
{
    Console.WriteLine("Sayı negatif veya sıfırdır.");
}

Bu örnekte, sayi değişkeninin değeri 0’dan büyük değilse, ekrana “Sayı negatif veya sıfırdır.” yazdırılır.

else if İfadesi

Birden fazla koşulu kontrol etmek ve farklı koşullara göre farklı işlemler yapmak istiyorsak, else if ifadesini kullanırız. Örneğin:

int not = 75;

if (not >= 90)
{
    Console.WriteLine("A");
}
else if (not >= 80)
{
    Console.WriteLine("B");
}
else if (not >= 70)
{
    Console.WriteLine("C");
}
else if (not >= 60)
{
    Console.WriteLine("D");
}
else
{
    Console.WriteLine("F");
}

Bu örnekte, not değişkeninin değerine göre farklı notlar (A, B, C, D, F) ekrana yazdırılır. else if zinciri, yukarıdan aşağıya doğru koşulları kontrol eder ve ilk doğru olan koşulun bloğunu çalıştırır. Eğer hiçbir koşul doğru değilse, en sondaki else bloğu çalışır.

switch-case İfadesi

switch-case ifadesi, bir değişkenin değerine göre farklı kod bloklarını çalıştırmak için kullanılır. Özellikle, bir değişkenin birden fazla olası değeri olduğunda ve her bir değer için farklı bir işlem yapmak gerektiğinde kullanışlıdır. Temel sözdizimi şu şekildedir:

switch (değişken)
{
    case değer1:
        // değişken değeri değer1 ise çalışacak kod bloğu
        break;
    case değer2:
        // değişken değeri değer2 ise çalışacak kod bloğu
        break;
    ...
    default:
        // değişken değeri hiçbir case ile eşleşmezse çalışacak kod bloğu
        break;
}

Burada değişken, bir ifade veya değişken olabilir. case etiketleri, değişkenin olası değerlerini temsil eder. Eğer değişkenin değeri bir case etiketiyle eşleşirse, o case bloğu içindeki kod çalışır. break ifadesi, switch ifadesinden çıkılmasını sağlar. Eğer break ifadesi kullanılmazsa, eşleşen case bloğundan sonraki case blokları da çalıştırılır (fall-through). default etiketi, değişkenin değeri hiçbir case etiketiyle eşleşmezse çalışacak olan kod bloğunu belirtir.

Örneğin:

int gun = 3;
string gunAdi;

switch (gun)
{
    case 1:
        gunAdi = "Pazartesi";
        break;
    case 2:
        gunAdi = "Salı";
        break;
    case 3:
        gunAdi = "Çarşamba";
        break;
    case 4:
        gunAdi = "Perşembe";
        break;
    case 5:
        gunAdi = "Cuma";
        break;
    case 6:
        gunAdi = "Cumartesi";
        break;
    case 7:
        gunAdi = "Pazar";
        break;
    default:
        gunAdi = "Geçersiz gün numarası";
        break;
}

Console.WriteLine("Gün: " + gunAdi);

Bu örnekte, gun değişkeninin değerine göre haftanın gün adı belirlenir ve ekrana yazdırılır. Eğer gun değişkeninin değeri 1 ile 7 arasında değilse, default bloğu çalışır ve ekrana “Geçersiz gün numarası” yazdırılır.

Koşullu İfadelerin Önemi

Koşullu ifadeler, programlama dillerinin temel yapı taşlarından biridir ve programların karar verme yeteneğini sağlar. Bu sayede, programlar farklı durumlara uyum sağlayabilir, kullanıcı girdilerine göre farklı işlemler gerçekleştirebilir ve daha karmaşık algoritmalar uygulayabilir. if-else ve switch-case ifadeleri, C# programlama dilinde en sık kullanılan koşullu ifadelerdir ve programların akışını kontrol etmek için vazgeçilmez araçlardır.

Doğru ve etkili koşullu ifadeler kullanarak, daha okunabilir, bakımı kolay ve hatasız kodlar yazabilirsiniz. Bu nedenle, koşullu ifadelerin kullanımını iyi anlamak ve pratik yapmak, başarılı bir C# programcısı olmak için önemlidir.

Sonuç

Bu makalede, C# programlama dilinde kullanılan koşullu ifadelerden if-else ve switch-case yapılarını detaylı bir şekilde inceledik. Bu yapıların nasıl kullanıldığını, ne zaman tercih edildiğini ve programların akışını nasıl kontrol ettiğini öğrendik. Koşullu ifadeler, programlama becerilerinizi geliştirmenize ve daha karmaşık uygulamalar oluşturmanıza yardımcı olacaktır.

“Koşullu ifadeler, programların karar verme mekanizmalarını oluşturur ve onları daha akıllı hale getirir.” – Bilge Programcı